Budućnost pročitana u betonu i kamenu
Autor: Bojan Đorđev
Predstava je nastala u saradnji sa: Selma Banić (Banich), Fernando Belfiore, Siniša Ilić, Damjan Kecojević, Ola Maćevska (Maciejewska), Katarina Popović, Manolis Cipos (Tsipos)
Izvode: Selma Banić, Bojan Đorđev, Damjan Kecojević i Ola Maćevska
– – – – – – –
Predstava Budućnost pročitana u betonu i kamenu je pogled u komunističku umetnost i politiku 20. veka, putovanje partizanskim šumama Jugoslavije, ekskurzija na Kozaru, Sutjesku i Kadinjaču, radna akcija izgradnje budućnosti kroz privremeno i nepredvidivo iskustvo pozorišta. To je pozorišna struktura, poziv na zamišljanje, posmatranje i dešifrovanje društva – i u svojoj konačnici, poziv na fizičko aktiviranje telesne inteligencije.
U osvit Oktobarske revolucije 1917. godine, Vladimir Iljič Lenjin piše da jedini način na koji možemo ostati verni revoluciji jeste da je posmatramo kao umetnost. Sledeći ovu misao autori predstave Budućnost pročitana u betonu i kamenu, istražuju i čitaju spomenike jugoslovenske Narodnooslobodilačke borbe istovremeno i kao tragove revolucije i koordinate za novo društvo.
– – – – – – –
Nakon predstave Bojana Đorđeva Nije to crvena, to je krv!, zasnovane na partizanskoj poeziji, sledeći korak u istraživanju umetničkog nasleđa partizanske borbe i načinu na koji ono iluminira današnjicu je predstava Budućnost pročitana u betonu i kamenu posvećena spomenicima Narodnooslobodilačke borbe.
Modernistički spomenici NOB-u iz 1960ih i 70ih godina, mogu biti shvaćeni kao velike pozornice revolucije, koje su u doba Jugoslavije korišćene za državne proslave, đačke ili porodične eksurzije. Tokom 1990ih i raspada Jugolsavije njihov status se menja, oni su zapušteni, ili uništeni, a neki su prisvojeni i preoznačeni od strane novih nacionalističkih elita.
Spomenici NOB-u nastoje da prevedu radikalni partizanski revolucionarni gest u konstruisane krajolike, javni prostor, emancipacipujući tako žanr memorijala i spomenika. Oni su izgrađeni i koncipirani tako da pozivaju posetitelje i posetiteljke da ih istražuju i stupaju u odnos sa njima kroz pokret, kao da su koreografske sheme izvedene u betonu. Spomenik revoluciji na Kozari, Dušana Džamonje, te spomenici na Sutjesci i Kadinjači Miodraga Živkovića, tretiraju se u Čitanju budućnosti u betonu i kamenu kao izvor mizanscenskih principa i koreografije koji se tokom predstave otkrivaju, zajednički uče i izvode. Da li nam savremeno pozorište obezbeđuje eksperimentalni prostor u kojem je moguće u privremenom kolektivu tumačiti, prevoditi i uvežbavati „društvenu koreografiju“ radikalno novog?
Poslednja dekada u političkom smislu jeste obeležena ponovnom pojavom potencijalno revolucionarne mase ljudi na ulicama koja se, od nereda u predgrađima Pariza 2005. godine pojavljuje na svim stranama sveta: Od Evrope, preko arapskog sveta, Južne Amerike, do Hong-Konga. Da li možda ta masa najavljuje budućnost koja je alternativa onoj slobodi koju obećava neoliberalni kapitalizam? I da li nam apstraktni spomenici NOB-u, podignuti ne u čast vođi ili birokratskoj socijalističkoj državi, nego u slavu komunistički orijentisanog anonimnog mnoštva partizana, govore nešto o toj masi? Kada se taj istorijski kolektiv uporedi sa današnjim anonymous pobunjenim kolektivom, mogu li se izvući neke smernice, matrice pobune, ideologije zajedništva i borbe za novi svet?
– – – – – – –
Produkcija: Dragana Jovović
Fotografije sa lokacija: Ivan Hrkaš
Video montaža: Jelena Maksimović
Zvuk videa: Jakov Munižaba
Konsultacije za kostim: Maja Mirković
Odnosi sa javnošću: Milica Ševarlić i Jelena Knežević
Produkcija i tehnička realizacija Doma omladine Beograda: Marta Marković (produkcija), Miloš Vasić (dizajn svetla), Ivan Ćopić (dizajn zvuka), Branko Banjanin (video operater)
Produkcija: Teorija koja Hoda (Srbija) i DasArts (Holandija)
Ko-produkcija: Dom omladine Beograda (Srbija) i Lokomotiva – Centar za nove inicijative u umetnosti i kulturi (Makedonija) kroz projekte „Nomad Dance Academy“ i „Life Long Burning“
Finansijska podrška: Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije i Evropska Unija – program „Kultura“
– – – – – – –
* Tekst predstave je nastao u dijalogu sa tekstovima sledećih autora: Alan Badiou, Boris Buden, Jodie Dean, Terry Eagleton, Roberto Fratini Serafide, Gal Kirn, Miklavž Komelj, Bojana Kunst, Vladimir Iljič Lenjin, Andre Lepecki, Randy Martin, Karl Marx, Fred Moten, Gáspár Miklós Tamás, Jacques Rancière i Slavoj Žižek.
